kategori anlamı
bakınız» ulam

kategori anlamı İng. category Lat.praedicamentum Alm. Kategorie Fr. catégorie kategoria
(Yun. kategoria = öznitelik; yüklem; bir nesneye yüklenen nitelik) 1- (Aristoteles'te) Varolan üzerindeki deyiş biçimleri. // Kategoriler öğretisinin kurucusu olan Aristoteles 10 kategori ayırır: Bir önermede konu üzerinde ancak bu 10 kategoriye göre bir şey söylenebilir: töz, nicelik, nitelik, görelik (bağıntı), yer, zaman, durum, iyelik, etki, edilgi. 2- (Kant'ta) Her deneyin önsel koşulu olan salt anlık kavramları. // Anlığın, duyarlıkla alınan duyu gereçlerini bağlayıp birleştiren 12 kategorisi vardır: a. nicelik: birlik, çokluk, bütünlük; b. nitelik: gerçeklik, hiçlik, sınırlama; c. bağıntı: töz-ilinek, neden-etki, topluluk (karşılıklı etki); d. modalité: olanak-olanaksızlık, var olma-var olmama, zorunluluk-rastlantı. Aristoteles'te kategoriller hem varlığın hem düşüncenin özellikleri olduğu halde, Kant'ta yalnız düşüncenin özellikleridir.

kategori anlamı İng. category Alm. Kategorie Fr. catégorie Az. katoqoriya
(...)

kategori anlamı
is. 1. Aralarında herhangi bir bakımdan ilgi veya benzerlik bulunan şeylerin Tamamı, grup, ulam: "Üçüncü kategoride, vatandaşlık bilinci aşılamaya çalışan yazılar toplanıyordu." -E. Şafak. 2. fel. ve man. Ulam.

kategori anlamı
isim
1) category
2) predicament

kategori anlamı Fr.catégorie
Aralarında herhangi bir bakımdan ilgi veya benzerlik bulunan şeylerin Tamamı, grup, ulam: § "Onu terkip eden unsurların ayrı kategorilere ait olması" -Ziya Gökalp, Terbiyenin Sosyal ve Kültürel Temelleri, 79. § "Dilleri salt ırk ya da din kategorileri içinde tarif etmek gibi eğilimler varsa" -Adalet Ağaoğlu, Başka Karşılaşmalar, 43. § "Çünkü bu isyanla biz kategorisinin dışına çıkarız." -Ahmet Hamdi Tanpınar, Huzur, 291. § "Bu kategoriden en konuşkan olanı Reşit Ağa idi." -Ruşen Eşref Ünaydın, Hatıralar III, 180. § "… Eceyaylası Köyü'ne kamp kuran, üstelik sık sık Beyaz Hala'nın evine saygısızca bağırarak laf atan, onunla ve Viki'yle konuşabilmek için her şeyi göze almış bu yabancı insanlar, kuşkusuz misafir kategorisine girmiyordu." -Buket Uzuner, Uzun Beyaz Bulut (Gelibolu), 197. § "Her yazarın fikirleri düşünce tarihinin belirli kategorilerinden birine mensup olduğu için bu tasnife kolaylıkla girer." -Peyami Safa, 20. Asır Avrupa ve Biz, 204. § "Aullu-Gelle yaşamamış olsa, çağdaş estetik Raphael'i, Racine'i, Mozart'ı, Goethe'yi aynı kategoriye sokmak için nasıl bir ad bulacaktı acaba?" -Cemil Meriç, Kırk Ambar, 63. § "Koca Aristo bile, kategorileri arasında keyfiyeti ve kemiyeti bir sıraya koymuştu." -Peyami Safa, Yazarlar-Sanatçılar-Meşhurlar, 47. § "Alman filozof Kant'ın saf aklın on iki kategorisini sıraladığı o ünlü eserini yayınlayışından yirmi yıl önce." -Orhan Pamuk, Kara Kitap, 154. § "…ulusal firmaların zararına savunan, bundan yararlanan işadamı kategorisi değil mi?" -Attila İlhan, Aydınlar Savaşı, 48. § "Bir eser aydın kişiler tarafından yüksek sanat kategorisine sokulmuş olabilir." -Nurullah Ataç, Söyleşiler, 388